อาหารผิดมาตรฐานนั้นคืออาหารที่มีคุณภาพไม่ถูกต้องตรงตาม มาตรฐานที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขกำหนดขึ้นตามพระราชบัญญัติ อาหาร พ.ศ. 2522 ซึ่งบางครั้งก็ใกล้เคียงกับความผิดฐานอาหารปลอมมากทีเดียว ตัวอย่างเช่น นมข้นหวานยี่ห้อหนึ่งมีปริมาณแบคทีเรียสะสมอยู่เกินกว่าเกณฑ์ มาตรฐานที่ภาครัฐกำหนดไว้คือ ต้องไม่เกินจำนวน 10,000 ต่อนม 1 กรัม ดังนั้น ผู้ผลิตนมข้นหวานยี่ห้อนี้อาจมีความผิดในฐานอาหารผิดมาตรฐานหรือมีความผิด ฐานอาหารปลอมก็ได้ ขึ้นอยู่กับว่า การผิดแปลกแตกต่างจากค่ามาตรฐานนั้น สูงเกินกว่าร้อยละ 30 หรือไม่ หรือทำให้เกิดอันตรายต่อผู้บริโภคหรือไม่ ถ้าไม่ถึง ร้อยละ 30 และไม่มี อันตรายต่อผู้บริโภค ก็จะเป็นความผิดฐาน อาหารผิดมาตรฐาน ซึ่งโทษทัณฑ์ไม่ถึงขั้น จำคุก มีแต่เพียงโทษปรับ ไม่เกิน 50,000 บาท