หลักความเสมอภาคนั้นมาจากพื้นฐานความคิดที่ว่า คนทุกคน ไม่ว่า สถานะใด มีสภาพร่างกายจิตใจอย่างไร ก็เป็นคนเหมือนักน มีสิทธิเสรีภาพ และมีหน้าที่เท่าเทียมกัน หลักการข้อนี้ถือเป็นหนึ่งในหลักการสากลที่เรียกว่า หลักสิทธิมนุษยชน ใช้กับทุกชาติ ทุกภาษา ทุกศาสนา มีรับรองไว้ในตราสาร ด้านสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศหลายฉบับ อาทิ ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิ มนุษยชนแห่งสหประชาชาติ และกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและ สิทธิทางการเมือง และที่สำคัญคือ รับรองไว้ในมาตรา 4 และมาตรา 30 ของ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ซึ่งที่ผ่านมา ศาลไทย โดยเฉพาะศาลรัฐธรรมนูญ และศาลปกครอง ต่างก็ได้นำหลักความเสมอภาคนี้ มาใช้ควบคุมกำกับการใช้อำนาจรัฐทั้งหลายมิให้เป็นไปตามอำเภอใจ และมิให้ใช้ อำนาจแบบเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคลต่างๆ